CHAMPEX-LAC




























» Champex-Lac 1
» Champex-Lac 2

 

Z serdecznym podziękowaniem dla mojej kochanej Basi za pomysł wyjazdu do CH-1938 Champex-Lac
Kun la plej koraj dankoj al mia amata Barbara por ŝia inspiro veturi al CH-1938 Champex-Lac


Sonet z miejscem w cywilizacji
 
nie pisałem o innych ludach
chociaż tam byłem i widziałem
jak borykają się z upałem
albo z zimnem marząc o cudach

utkwiłem w tej cywilizacji
z której pochodzę i w niej żyję;
krytycznych poglądów nie kryję
między swymi nikt nie ma racji

w innych cywilizacjach brodzę
ale ich głębin nie przenikam
problemy z daleka obchodzę

z losem z konieczności się godzę
zbędnych komentarzy unikam
milcząc słucham albo wychodzę

Champex-Lac, 30 stycznia 2010 


Sonet za mądrymi zmianami

stara generacja odchodzi
i nie trzeba się tym przejmować
należy się raczej radować
że u steru stawają młodzi

lecz podział na starych i młodych
jest złudny bo myśl ma być nowa
za którą każdy wiek się chowa
z podziałem na sytych i głodnych

nostalgia do czegoś co było
a co jednak się nie sprawdziło
bywa silniejsza od odwagi

na nic więc zdają się uwagi
że potrzebne są mądre zmiany
by świat był lepiej rozumiany

Champex-Lac, 31 stycznia 2010


Soneto pri neĝa danĝero

ne ĉiam altretita pado
okazas tutcerte sekura
ĉar tre ofte sorto terura
ĵetas lavangon post neĝado

vetero suna blanko-blua
surmonta promeno agrabla
sed surprizo ŝajnas probabla
sen ĝi vivo estus enua

ni volis vojon mallongigi
senspure mi en neĝo dronis
anstataŭ savon mi proponis

foti min dum mi malaperas
Barbara nur ridon oferas
neĝo celis min maldikigi

Champex-Lac, la 31-an de januaro 2010


Sonet kun oportunanto

veturante al nova loko
oni esperas pri komforto
ankaŭ pri facila transporto
kaj pri najbararo sen moko

ĉiuj kondiĉoj plenumiĝis
loĝejo estis hele suna
nia restado oportuna
malgraŭ mi en neĝo perdiĝis

iam ne gravis por mi lukso
mi povis dormi sur betono
por manĝo sufiĉis nur nukso

eĉ se nenio estas certa
mi elektas ĉion kun bono
laŭ pezo de varo oferta

Champex-Lac, la 31-an de januaro 2010


Sonet o zamawianiu chaty

kiedyś mi było obojętnie
w jakim pokoju miałem drzemać
choć czasem się mogłem ogrzewać
u Halamy "inteligentnie"

teraz moja żona namiętnie
studiuje każdą górską chatę
nie czekając na aprobatę
składa zamówienie pojętnie

ponieważ zna wiele języków
mam do niej pełne zaufanie
jak dotąd co dom to uznanie

w Champex-Lac pełno ogrodników
ogrody przysypane śniegiem
kryją się nad jeziora brzegiem

Champex-Lac, 1 lutego 2010


Soneto pri ripoz-dungito

nutri birdojn ĉe frosta lago
estas ĉiutaga engaĝo
restojn de pano kaj fromaĝo
oni lasas dum tuta tago

post longa promeno sur neĝo
mi kuŝas nude sur balkono
sub frosta suno apud krono
de montoj kaj skribas laŭ preĝo

homoj laboras aŭ nur kuŝas
kun ambaŭ grupoj mi ligiĝas
parte mi verkas parte fuŝas

volonte mi skribas en lito
tiam mia verko prestiĝas
ĉar mi estas ripoz-dungito

Champex-Lac, la 1-an de februaro 2010


Sonet o codziennej premierze

nago w słonecznym mrozie leżę
są tacy co się wylegują
i tacy co ciężko pracują
do jednych i drugich należę

w efekty mojej pracy wierzę
wystarczy kliknąć w internecie
rekordowy portal na świecie
choć jakość a nie ilość mierzę

sądziłem wpierw że to przypadek
lecz miliony odwiedzających
szukają poetyckich wkładek

jeśli ktoś sonety wybiera
to należy do czytających
każdy dzień to dla mnie premiera

Champex-Lac, 1 lutego 2010


Soneto pri nomkrueleco

se estas ie ajn fabelo
transponita al realeco
do certe en vilaĝ-beleco
de Champex-Lac - skriba kruelo

simile La Chaux-de-Fonds - konata
en la tuta Esperantio
Ŝotfono kun la garantio
en reto restas maltrovata

pro tio mi skribas Champex-Lac
ne Ŝampelako ne Ŝamp-lago
sed Champex-Lac por komputil-pak'

nun mondo estas interreta
sen informo mankas propago
por manko mi ne estas preta

Champex-Lac, la 1-an de februaro 2010


Sonet z ludzkością i człowiekiem

niejeden chciałby wyrokować
gdy w bankach zabraknie pieniędzy
ludzkość nie pogrąży się w nędzy
lecz zacznie lepiej prosperować

pieniądz jest wymysłem ludzkości
nie pojedynczego człowieka
więc ludzkość nie wie co ją czeka
gdy człowiek odkryje wielkości

"jednostka zerem" rzekł poeta
potem popełnił samobójstwo
zabiła go własna podnieta

o bankach szwajcarskich wciąż głośno
szczególnie tam gdzie tkwi niechlujstwo
taki stan tłumaczy się sprośno

Champex-Lac, 1 lutego 2010


Soneto - homaro kaj homo

mi riskas aŭguron oferi
kiam en bankoj mankos mono
homaron ne tuŝos malbono
sed homoj komencos prosperi

monon verkis tuta homaro
kaj certe ne individuo
homaro ne scias pri truo
dum homo verkas pri grand-taro

„individuo estas nulo"
tiu poeto memmortigis
laŭ mem elpensita regulo

pri svisaj bankoj ĉiam laŭte
sordiduloj puron fortigis
kaj emas agadi nokaŭte

Champex-Lac, la 1-an de februaro 2010


Sonet o spokoju w Champex-Lac

wieś Champex-Lac jest wyludniona
pozamykane okiennice
puste turystyczne stanice
czyżby to kryzysu znamiona?

z czego ci ludzie tutaj żyją?
aby przeciętnie egzystować
trzeba koniecznie gdzieś pracować
ich domy tajemnice kryją

chodzimy krętymi ścieżkami
po starannie ubitym śniegu
tylko dla nas - jesteśmy sami

ten obraz wsi nam odpowiada
góry jezioro las na brzegu
cisza że słychać jak śnieg pada

Champex-Lac, 2 lutego 2010


Soneto pri silenta loko

vilaĝo aspektas senhome
fenestrokovriloj fermitaj
domoj per neĝo izolitaj
ĉu krizo agadas fantome?

tiu demando disvastiĝas
ĉar por ekzisti kaj ne plori
oni devas nepre labori
lukso de vilaoj prestiĝas

ni promenas tra neĝpejzaĝo
sur padoj tre zorge kirlitaj
ĉu nur por ni? - jen avantaĝo

ni tre ŝatas tiun etoson
kondiĉoj estas bonkvalitaj
silento trabatas kaoson

Champex-Lac, la 2-an de februaro 2010


Sonet zza płomienia gromnicy

kiedyś Matka Boska Gromniczna
przemierzała bezkresne śniegi
zasłaniając wilkom wybiegi
Jej siła była bezgraniczna

gromnica - towarzyszka śmierci
wciąż wierna swemu przeznaczeniu
nic nie straciła na znaczeniu
śmierć nie popuszcza ani ćwierci

o śmierci mówić nie wypada
każdy zgłębia jej tajemnice
choć w następstwie wszystko przepada

chwila refleksji nad istnieniem
płoną poświęcone gromnice
co kryje się za tym płomieniem?

Champex-Lac, 2 lutego 2010


Soneto kun kandela lumo
 
sekreta forto de kandelo
trapikas nin melankolie
kaj ni fartas tute alie
ne reale sed en fabelo

kandellumo nin trankviligas
gvidas al perditaj refleksoj
sen manifestoj kaj kodeksoj
al liberaj pensoj instigas

se iam vin mordos ĥimero
bruligu kandelon necese
kaj vivo vin traktos karese

fine venas funebra vero
kandelo akompanas morton
ĉiu ekkonos tiun sorton

Champex-Lac, la 2-an de februaro 2010


Sonet z poetyckim ćwiczeniem

porzuciłem nadzieje złudne
samo pisanie dla pisania
gdy nie mam nic do przekazania
staje się ot po prostu nudne

to wszystko czym się jeszcze łudzę
jest wyświechtane banalnością
w tanich zdaniach z uszczypliwością
nadgorliwości nie ostudzę

"ludzie patrzą jak na wariata"
i "nieobecni się nie liczą"
wniosek z tych dwóch haseł to strata

społeczeństwa się rozwijają
a niesfornych poetów ćwiczą
ci którzy z tych ćwiczeń coś mają

Champex-Lac, 2 lutego 2010


Sonet z buntowniczym zamiarem

znów jestem na etapie buntu
tym razem bunt przeciwko sobie
zamienia moje myśli w fobie
dla których nie znajduję gruntu

"opanuj się!" - mówię do siebie
"porzuć spory zajmij się sobą"
"świat może być życia ozdobą"
"uważaj - braknie miejsca w niebie"

zdarzenia mnie denerwowały
"nie protestuj po co ci waśnie?"
buntownicze myśli topniały

potem opamiętanie przyszło
realność pogubiła baśnie
i z tego buntu nic nie wyszło

Champex-Lac, 3 lutego 2010


Soneto blasfeme merita

forlasis min vana espero
mi havas nenion por diri
kaj povas senrezulte miri
donante tion sur papero

valoro havas iluzion
pro tio aspektas banale
en ĥoĥola danco kiale
defendo batas fantazion

"homoj rigardas frenezulon"
"forestitaj - malkalkulitaj"
du sloganoj perdis kalkulon

poeto blasfemon meritas
pro ideoj malplenumitaj
de kiuj diboĉoj profitas

Champex-Lac, la 3-an de februaro 2010


Soneto fine senrezulta

mi estas sur ribel-etapo
tamen kontraŭ si mem ĉifoje
fobioj ribeliĝas boje
dum restas nur malplena kapo

"haltigu siajn emociojn!"
mi diras al si mem kuraĝe
"forlasu l' mondon malomaĝe!"
"bremsu viajn soci-raciojn!"

kiam ĉio min nervozigis
mi flustris "trankvile... trankvile..."
ribelajn pensojn mi mildigis

"ĉu mia ago estas stulta?"
mi kvietiĝis malutile
protesto restis senrezulta

Champex-Lac, la 3-an de februaro 2010


Sonet z moim kodem pocztowym

moja Basia mnie namówiła
na wyjazd do Champex-Lac zimą
porzuciła gwarę rodzimą
bo mowa francuska jest miła

nie tylko mowa - mili ludzie
dania w oberżach wyśmienite
a wrażenia niesamowite
czyli można mówić o cudzie

jest to także losu zrządzeniem
że kod pocztowy miejscowości
jest zgodny z moim urodzeniem

Champex-Lac bardzo polubiłem
za ciepły stosunek do gości
już tutaj się zadomowiłem

CH-1938 Champex-Lac, 3 lutego 2010


Soneto je naska poŝtkodo

mia edzino min persvadis
veturi al Champex-Lac vintre
antaŭ ol mardo fastos cindre
kaj baldaŭ ni tie paradis

mi konfidas je ŝia pado
ŝi instruis l' francan l' italan
l' anglan kaj la propran germanan
do funkcias komunikado

ekestis eĉ sorta surprizo
ke poŝta kodo de vilaĝo
komparas kun mia aĝskizo

gastemo regas kaj bonfaro
pro tio ĉi tiu omaĝo
al de Champex-Lac loĝantaro

CH-1938 Champex-Lac, la 3-an de februaro 2010


Sonet z alarmową syreną

śnieg na zamarzniętym jeziorze
na nim ślady spacerowania
a jednak nie mam zaufania
lód może pęknąć o tej porze

głośne syreny alarmowe
zmuszały do zastanowienia
nad powodem - przyszły zwątpienia
bezradność - nieszczęście gotowe

pod nikim lód się nie załamał
lawiny nie spadły - jest cicho
przestroga że gdzieś chyha licho

próba alarmu - to strach kłamał
w przyszłości nikt mu nie uwierzy
zabawa ufności nie zmierzy

Champex-Lac, 3 lutego 2010


Sonet o mrozie przy ognisku

mrozu nie da się opisywać
mróz można przeżyć czyli zmarznąć
gołym palcem po stali maznąć
przyklei się - trzeba odrywać

zimno jest co prawda wymierne
termometr wskazuje dokładnie
kiedy temperatura spadnie
ale czucie zimna jest bierne

inaczej czują mróz Semici
niż na północy Inuici
chociaż ich szczypie jednakowo

aby wyjaśnić naukowo
mroźnego powietrza zjawisko
należy rozpalić ognisko

Champex-Lac, 3 lutego 2010


Sonet do teorii śmietnika

Przyjaciel mi kiedyś powiedział
że w sonetach drwię z czytelnika
skarga od niego nie wynika
od innych się o tym dowiedział

odpowiedziałem "Piotrze drogi
coś w tym jest - prawda w oczy kole
czasami uprawiam swawole
mój osąd często jest zbyt srogi"

Piotra już nie ma na tym świecie
dzisiaj chciałbym mu dopowiedzieć
że musi być drwina w sonecie

teoria śmietnika to śmiecie
uszczypliwość ma w środku siedzieć
i zatykać dziurę w budżecie

Champex-Lac, 3 lutego 2010


Soneto pri frosto fajrita

froston mi ne povas priskribi
sed nur travivi per frostiĝo
la plej esprime en negliĝo
kiun oni povas prohibi

malvarmo estas mezurebla
termometro montras detale
frostan temperaturon fale
sento de ĝi ne estas febla

alie ĝin sentas semitoj
ol en la nordo inuitoj
frosto ilin pinĉas egale

por klarigi froston science
oni devas fajri intence
kontrasto konvinkas reale

Champex-Lac, la 4-an de februaro 2010


Soneto skribita surmonte

per skilifto supren veturi
estas sciinda travivaĵo
poste fabela vidindaĵo
emas bonan tagon aŭguri

ĉiu monto havas deklivojn
kaj inter rokoj stretajn padojn
laŭvetere minusajn gradojn
ankaŭ verkinspirajn motivojn

unu nigra junulo falis
mi helpis lin kaj mem neĝdronis
tuj poste kolizie knalis

je tiu aventur-evento
Barbara tagmanĝon proponis
rakleto taŭgas por momento

La Breya, la 4-an de februaro 2010


Soneto pri nenio grava

neĝas kaj la monto La Breya
estas per nebulo kovrita
dominas koloro grafita
en la vidindaĵo mineja

malnova vilaĝa taverno
kuiras eksterordinare
al frost-ekstero kontraŭstare
milde varma estas interno

oni ne scias kion fari
ĉar vagadi oni ne povas
do nur bonan manĝaĵon flari

flarante kamenan rakleton
mi ĝuste momenteton trovas
por skribi ĉi tiun soneton

Champex-Lac, la 5-an de februaro 2010


Sonet na pożegnanie góry

pożegnania są zawsze smutne
coś się kończy coś się zaczyna
skutek ważniejszy niż przyczyna
to są momenty bałamutne

górę przykrytą świeżym śniegiem
oświetla półksiężyc srebrzyście
nad ranem mróz szczypie siarczyście
więc trzeba rozgrzewać się biegiem

autobus przyjedzie za chwilę
uprzejmy kierowcy zabierze
walizki zanim się pochylę

"w przyszłym tygodniu będzie cieplej"
pocieszenia w dobrym humorze
"wszędzie dobrze - w domu najlepiej"

Champex-Lac, 6 lutego 2010


CIĄG DALSZY NASTĄPI - DAŬRIGO EKESTOS