» Fontaine-de-Vaucluse - esperante
» Fontaine-de-Vaucluse - po polsku


Soneto de Fontaine-de-Vaucluse

bela esperanta tabulo
honoriganta la poeton
portas nekredeblan sekreton
taske por iu volontulo

mi ne volas tion sugesti
kiam kiel kiu de kie
ĉar spuroj diras ke nenie
tamen ĝi devas tie resti

fonto ŝprucas ĉiam fortege
koloro de akvo ŝanĝiĝas
depende de fluo fortiĝas

pasantoj haltas apud lege
sed ne estas esperantistoj
nur simplaj provencaj turistoj

Fontaine-de-Vaucluse, la 9an de marto 2013

Sonet z ciszy w Fontaine-de-Vaucluse

zwabił nas Franciszek Petrarka
Fontaine-de-Vaucluse przedwiosenne
jest spokojne a nawet senne
choć z wodą przebiera się miarka

dom jest jak przedtem okazały
doskonale wyposażony
kominek chociaż wysłużony
to rozgrzewa sąsiednie skały

restauracje jeszcze nieczynne
więc kupujemy nowalijki
a targi w Velleron są słynne

kuchnia jest świetnie urządzona
państwu Ferragut dziękujemy
ja zmywam a gotuje żona

Fontaine-de-Vaucluse, 9 marca 2013

Soneto dimanĉrituala

en Fontaine-de-Vaucluse la fonto
estas la plej grava laŭnome
Francisko Petrarko fantome
flugas de Ventoux - l' venta monto

arboj nun estas senfoliaj
kaj oni povas vidi ĉion
poste oni vidas verdion
vidon kovras floroj tiliaj

fotante fonton malatente
mi preskaŭ falis al abismo
tio ne aspektis prudente

skribe mi atestas pri vivo
vina kaj pana pietismo
jen la dimanĉa sensitivo

Fontaine-de-Vaucluse, la 10an de marto 2013

Sonet z niedzielnym rytuałem

w Fontaine-de-Vaucluse najważniejsze
jest źródło jak nazwa wskazuje
w tym czasie gwałtownie pulsuje
potem dno wody będzie lżejsze

teraz gdy drzewa są bez liści
widać to czego latem nie ma
po przykrej niespodziance trema
zaniepokojenie mi czyści

mogłem wpaść w przepaść ale piszę
to zaświadcza że jeszcze żyję
bo głosy skalnych ptaków słyszę

ptasi chór wzmacnia dzwon kościelny
wtedy jem chleb i wino piję
spełniając rytuał niedzielny

Fontaine-de-Vaucluse, 10 marca 2013

Soneto pri tempo sen baroj

tempo estas la plej mistera
kaj entute malimagebla
kun io ajn malkomparebla
ni kun ĝi kaj ĝi kun ni... sfera

ambulancveturilo hupas
akiros aŭ venos tro tarde
kiel en L'Isle-sur-la-Sorgue arde
ĉar tempo kondiĉojn okupas

sen komenco ankaŭ sen fino
do daŭras sen iu ajn baro
fluas memzorge sen maŝino

tempo graca - tempo minaca
tempo milita kun koŝmaro
Fontaine de Vaucluse - tempo paca

Fontaine-de-Vaucluse, la 11an de marto 2013

Sonet z czasem bez ograniczeń

najbardziej tajemniczy jest czas
zupełnie niewyobrażalny
i z niczym nieporównywalny
my z czasem a czas z nami... tkwi w nas

słychać syrenę ratunkową
zdąży czy już będzie za późno
jak w L'Isle-sur-la-Sorgue jest już luźno
bo czas ma zdolność warunkową

czas się nie zaczął i nie skończy
trwa bez początku i bez końca
nie ma herbu ani opończy

czas Ziemi - pokoju lub wojny
czas faz Księżyca i czas Słońca
w Fontaine-de-Vaucluse - czas spokojny

Fontaine-de-Vaucluse, 11 marca 2013

Soneto pri antauprintempo

ĵus komenciĝas nun konklavo
se venkos ĝusta kandidato
la preĝejon forlasos fato
kaj alvenos ŝanco por pravo

nia ĝardeno aŭ arbaro
komencas fortiĝi printempe
frumatene aspektas trempe
ekestas natura altaro

sen radio sen televido
sen kontakto al interreto
fore de l' monda dirdilido

Marsejlo estis ĉefmenuo
Fontaine de Vaucluse - deserteto
Zuriko estos kontinuo

Fontaine-de-Vaucluse, la 12an de marto 2013

Sonet w przedwiosennym nastroju

dziś rozpoczęło się konklawe
czy wygra właściwy kandydat?
ekologiczny pontyfikat
wprowadziłby rzeczy ciekawe

póki co trwają rozważania
w ogrodzie a właściwie w lesie
tu nikt nam wieści nie przyniesie
czas upływa bez zatrważania

bez radia i telewizora
z nie podłączonym komputerem
świat daleko - odpocząć pora

Marsylia była głównym daniem
Fontaine-de-Vaucluse jest deserem
Zurych będzie pysznym śniadaniem

Fontaine-de-Vaucluse, 12 marca 2013

Soneto Velleron-foira

sur foiro en Velerono
vendas nur agrokulturistoj
kaj mielon abelbredistoj
ĉion nur por malpeza mono

al tiu foira folkloro
apartenas sinjoro Udo
homo kun larĝa amplitudo
sed lastatempe sen humoro

antaŭ kelkaj jaroj li legis
side librojn... ĉiumomente
poste li  moron ne plu flegis

tiu evento estas rara
vidinde ankaŭ argumente
ĉar aĉetado restas ŝpara

Fontaine-de-Vaucluse, la 12an de marto 2013

Sonet z targowiska Velleron

na targu w Velleron sprzedają
swe własne produkry rolnicy
sadownicy i ogrodnicy
oraz pszczelarze gdy miód mają

właśnie gdy mają bo ostatnio
pszczoły chorują więc brak miodu
na skutek miodowego głodu
barciom nie wiedzie się dostatnio

sylwetka Udo nieodłącznie
wiąże się z targowym folklorem
choć on teraz nie chodzi skocznie

porusza się wolno kuleje
i nie imponuje humorem
widocznie Udo się starzeje

Fontaine-de-Vaucluse, 12 marca 2013

Soneto kun asekurejoj

en Fontaine-de-Vaucluse okazis
ke luita aŭtomobilo
estis skrapita sen utilo
garaĝist' ĝin lakis kaj brazis

je la okazintaĵo gravas
ke la ĝusta asekurado
gvidas al kostojredonado
asekuro ne ĉiam pravas

ĉar preskaŭ ĉiam en kontrakto
estas skribita iu frazo
kiu ne konkludas je fakto

mi asekuriĝis sekure
kelkfoje kaj je tiu bazo
pago ne aspektas terure

Fontaine-de-Vaucluse, la 13an de marto 2013

Sonet z ubezpieczeniem auta

w Fontaine-de_Vaucluse na parkingu
ktoś mi karoserię zadrapał
nikt nie widział kto nikt nie złapał
kogoś na złośliwym "doing'u"

nie tyle ważne jest zdarzenie
co przestroga jaka z nim płynie
z której żaden mędrzec nie słynie
konieczne jest ubezpieczenie

auto trzeba jednak zostawić
zapobiegliwa garażystka
swym autem odwiozła nas z wdziękiem

szkodę majster musi naprawić
mam kilka ubezpieczeń... czystka
trafny wybór napawa lękiem

Fontaine-de-Vaucluse, 13 marca 2013

Soneto pri grava evento

ĉu ĉio okazas hazarde
aŭ ĉu hazardo estas plana
kun bona efekto aŭ vana
alvenanta ĝuste aŭ tarde?

tra Fontaine-de-Vaucluse ni iras
Petrarko-Muzeo fermita
sed hazardo estas planita
ni povas eniri... ni miras

vespero pasas asparage
fratino Kristina nomtage
sendas ege gravan informon

papo Francisko faras ŝtormon
ekologian malimage
l' plej granda fonto agas drage

Fontaine-de-Vaucluse, la 13an de marto 2013

Sonet o ważnym wydarzeniu

czy przypadki chodzą po ludziach
czy może ludzie po przypadkach
tak przy wzlotach jak przy upadkach
brzmią okrzyki och uf lub ach

po Fontaine-de-Vaucluse chadzamy
Muzeum Petrarki nieczynne
dowód - przypadki są uczynne
bo jednak te zbiory zwiedzamy

dziś pierwsze w tym roku szparagi
siostra Krysia zamiast podarka
ma wydarzenie dużej wagi

zaraz nas poinformowała
papież Franciszek jak Petrarka
ludziom pokój a Bogu chwała

Fontaine-de-Vaucluse, 13 marca 2013

» Fontaine-de-Vaucluse 1
» Fontaine-de-Vaucluse 2

***


Sonet dla Ducha mego Taty

sto osiemdziesiąt trzy sonety
napisałem podczas pobytów
w Prowansji - nie ma już zeszytów
spłonęły z nadmiarem podniety

wciąż palę moje rękopisy
ale efekt pracy zostaje
jak w przysłowiu "kto z kim przystaje..."
...ten zasługuje na kulisy

z Zurychu tu resztę przywiozę
w maju bo sporo zostało
spłoną jak na wiersze przystało

popiół topię w źródlanej wodzie
albo rozsypuję w ogrodzie
drzewa przyjmują wdzięczną pozę

Fontaine-de-Vaucluse, 16 marca 2013


Sonet między datami życia*

na dachu wiejskiego kościółka
usiadł Duch Piotra Skorupskiego
dzisiaj dokładnie stuletniego
i kuka śmiało jak kukułka

może chce sprawdzić czy Go czuję
bo za życia nic nie wiedziłem
o Urodzinach - nie składałem
Mu życzeń... a teraz winszuję

świętowaliśmy Imieniny
w dwudziestym dziewiątym dniu czerwca
a nie Majowe Urodziny

o których nikt nawet nie wiedział
daty na grobie i cień serca
tworzą Urodzinowy Przedział

Fontaine-de-Vaucluse, 11 maja 2013

*Wyjechałem ostatnio z Fontaine-de-Vaucluse 16 marca 2013
w Rocznicę Śmierci mojego Ojca Piotra;
przyjechałem znowu do Fontaine-de-Vaucluse 11 maja 2013
w dokładnie Setną Rocznicę Jego Urodzin.
Przypadek czy fatum?

Soneto inter du vivdatoj*

sur tegmento de preĝejeto
eksidis Spirito de Patro
kaj tiu ĉi Fantomteatro
estas centjaraĝa obĵeto

mi tion entute ne planis
sed hazarde ekestis fato
post lasta unua vivdato
Fontaine-de-Vaucluse uraganis

la korta tilio verdiĝis
eĉ se ankoraŭ ne floriĝis
aspektas denove impone

flustranta silento sentone
mildigas vidindaĵon fone
je vivo kiu komenciĝis

Fontaine-de-Vaucluse, la 11an de majo 2013

*Mi forveturis de Fontaine-de-Vaucluse
al Zuriko la 16an de marto 2013,
tiam estis la datreveno de morto de mia Patro;
mi revenis denove al Fontaine-de-Vaucluse
la 11an de majo 2013 precize en la Centjara Datreveno
de Lia Naskiĝo... Ĉu estas hazarda aŭ ĉu fata kazo?

Soneto pri eterna tempo

mia kara Patro naskiĝis
unu jaron antaŭ l' unua
mondmilito - mi antaŭ l' dua
ambaŭ tempoj same vertiĝis

cent jaroj estas tiu tempo
kiu ne povas ripetiĝi
nur sen atestantoj fortiĝi
ducent... tricent... kaj plua trempo

tempo neniam komenciĝis
kaj certe neniam finiĝos
unuverso eterncentriĝis

rigardu belan proksimecon
antaŭ ol ĝi baldaŭ putriĝos
novaĵoj kreos venontecon

Fontaine-de-Vaucluse, la 11an de majo 2013

Sonet o miejscu inspiracji

poeci powinni przebywać
w tym miejscu przynajmniej raz w roku
dla poetyckiego uroku
strumień inspiracji odkrywać

Fontaine-de-Vaucluse się nazywa
to źródło w zamkniętej przestrzeni
pulsujące spektaklem cieni
z którego wrażliwość wypływa

zamiast ochoty do tworzenia
obudził się instynkt niszczenia
płoną wiersze nadilościowe

dzieło staje się wartościowe
dopiero po śmierci autora
bo za życia gryzie go zmora

Fontaine-de-Vaucluse, 12 maja 2013

Sonet o pechowej trzynastce

trzynasty dzień miesiąca to pech
sklep elektroniczny zamknięty
komputer milczy jak zaklęty
przypomina pierworodny grzech

bo na złość w drewutni na drewnie
zwinęła się dorodna żmija
podchodzę - szybko się rozwija
sycząc językiem nazbyt pewnie

jest zimno a kominek pusty
po drewno trzeba iść do lasu
ten rok nie będzie pewnie tłusty

lecz wiosna chociaż opóźniona
złagodzi wnet kaprysy czasu
trzynastka będzie wyróżniona

Fontaine-de-Vaucluse, 13 maja 2013

Sonet z la TransHumans Petrarki

Petrarka mi wciąż imponuje
udziałem w sprawach użytecznych
na co dzień choć czasem zbytecznych
tym do współczesności pasuje

opis wejścia na Górę Wiatru
był pierwszym tego typu tekstem
związanym z poznawczym kontekstem
rodzajem żywego teatru

nieco sztuczna miłość do Laury
zdaje się być raczej zmyśloną
miał sporo dzieci z własną żoną

znowu teraźniejsze Centaury
z La TransHumance Petrarki stroną
mkną drogą przez los wyznaczoną

Fontaine-de-Vaucluse, 14 maja 2013

Sonet z udawaniem innego

lubię czasem dla niepoznaki
udawać tego kim nie jestem
manewrując nie swoim gestem
zamiast róż oferuję maki

czerwień czerwieni się nie równa
w niej kryje się szata Chrystusa
i komunistyczna pokusa
każda jest na swój sposób główna

widok pola pełnego maków
uwypukla piękno natury
choć maki to chwasty dla ptaków

róże uznane za szlachetne
nie znoszą zbiorów i są z góry
indywidualnością świetne

Fontaine-de-Vaucluse, 15 maja 2013

Soneto demanda - li ne li?

hazarde ekestas soneto
Edward Sondej - mian amikon
kun kiu mi studis muzikon
malkovris mi en interreto

la nomo preskaŭ esperanta
Sondej - la ejo por sondado
li estis korpe alta grado
asocie ofte ŝercanta

nun havas li multajn meritojn
filharmonia direktoro
kreis certe artajn profitojn

li priludas akordione
kristnask-kantojn laŭ pola moro
granda barbo brilas impone

Fontaine-de-Vaucluse, la 16an de majo 2013

Sonet z pytaniem - on czy nie on?

zapamiętałem niebotycznie
że Edward Sondej był wysoki
głową sięgał aż pod obłoki
rozumując metaforycznie

razem z przyjaciółką uroczą
byli mile widzianą parą
wschodni akcent ze wschodnią gwarą
mglistymi wspomnieniami broczą

były dyrektor filharmonii
i wysokościowa uroda
w dodatku długa siwa broda

w internecie gra na harmonii
jak każdy wielce zasłużony
zmieniony przez czas wydłużony

Fontaine-de-Vaucluse, 17 maja 2013

Soneto pri Tadjo Pintara

amiko Tadeo Pintara
nomo pola kaj esperanta
pro aro de pintoj konanta
rememoro estas amara

Tadjo jam vivas en ĉielo
laŭ mia imago kaj volo
kiel dum vivo kun petolo
li saltas de stelo al stelo

Lipce Reymontowskie - vilaĝo
pro Władysław Reymont tre fama
de Tadjo naskloka omaĝo

sur tero restas nur klepsidro
ne ĉiu fino estas drama
liajn meritojn prenis hidro

Fontaine-de-Vaucluse, la 18an de majo 2013

Sonet jak Tadeusz Pintara

Tadeusz Pintara już w niebie
swoją pieśń "Gdy jaśminy kwitną
maszerować lżej" mgłą błękitną
rozciągając echem kolebie

bardzo łatwo jest pisać o czymś
najtrudniej jest pisać o niczym
więc takim sposobem zwodniczym
piszę nie o sobie lecz o kimś

przed pięćdziesięciu pięciu laty
widziałem go po raz ostatni
dzieliły nas dwa różne światy

wrócił wraz z zapachem jaśminu
w internecie tkwi wpis dodatni
nekrolog w postaci wyczynu

Fontaine-de-Vaucluse, 19 maja 2013

Sonet ze szparagami w smaku

co lepiej - czy gotować w domu
czy jeść w źródłowych restauracjach?
obie możliwości tkwią w racjach
zależnie od tego co komu

szparagi te z targu chłopskiego
są świeże - smakują wybornie
a dom je przyjmuje pokornie
choć są czymś z przysmaku boskiego

w La Figuičre smażona dorada
z wykwintnymi leguminami
sprawia że nam kłopot odpada

gotowanie jest przyjemnością
pachnie lubianymi smakami
samo jedzenie tchnie godnością

Fontaine-de-Vaucluse, 20 maja 2013

Sonet na głos ptasi i ludzki

ptaki mają swoje problemy
dlatego często przelatują
z miejsca na miejsce gdzie coś knują
ale co? tego my nie wiemy

o dziwo słychać ludzkie głosy
w domu w którym teraz mieszkamy
przed doczesnością się chowamy
stąd ptaki wzlatują w niebiosy

w kościele kilkanaście osób
łącznie z księdzem i organistą
mało jak na mszę uroczystą

na ulicach obok kościoła
tłok przy straganach w których zioła
pachną kadzidłem na swój sposób

Fontaine-de-Vaucluse, 20 maja 2013

Sonet o targu i o Udo

Velleron - na targu jak zawsze
produkty wprost od producentów
ekologiczne bez wykrętów
z nadzieją na czasy łaskawsze

Udo wszedł poza kolejnością
i wskazał u kogo kupuje
dla nas znak - tam lepiej smakuje
bo Udo ma firmę z jakością

na końcu jak zwykle przy barze
wypija dwa kieliszki wina
lecz już nie czyta książek w gwarze

rozsypał kupione truskawki
przy zbieraniu ledwo się zgina
sprawność Udo bliska odstawki

Fontaine-de-Vaucluse, 21 maja 2013

Sonet o spalaniu mych wierszy

cztery tysiące czterysta dwa
w dziewięćdziesiątym ósmym tkane
sonety teraz przeczytane
wkładam do kominka między drwa

wiersze płoną szybciej niż drewno
ogień ma potworną urodę
gdy niweluje moją szkodę
przyjdzie czas rozpaczy na pewno

palą się zdania w których życie
na miarę zgubionego czasu
przechodzi z popiołem w ukrycie

właśnie tutaj w Fontaine-de-Vaucluse
chronię się przed skutkiem hałasu
choć z wyjątkiem mistralowych bryz

Fontaine-de-Vaucluse, 22 maja 2013

Sonet na usprawiedliwienie

w rocznicę śmierci mojej Matki
spalilem rękopisy wierszy
kontekst tego aktu jest szerszy
choć to były zbędne naddatki

bohaterowie tych sonetów
już nie żyją a kiedy żyli
wyraźnie się ze mną różnili
były to namiastki pamfletów

po cóż dręczyć majestat śmierci
i zmieniać zacne życiorysy
przeszłości pióro nie odwierci

dlatego szlachetne płomienie
przemieniły w popiół opisy
diamentem zostało wspomnienie

Fontaine-de-Vaucluse, 22 maja 2013

Sonet przed zmianą dyscypliny

patrząc na płonące sonety
miałem wrażenie że sam płonę
lecz nic nie miałem na obronę
nie było odwrotu niestety

potem prażyłem się pod słońcem
zadowolony z mej odwagi
której brakowało rozwagi
choć nie każdy koniec jest końcem

zacząłem je pisać w Wenecji
więc tam skończę gdy Bóg pozwoli
we wrześniu po przerwie w Helwecji

a potem zmienię dyscyplinę
chociaż każde rozstanie boli
jeszcze nie wiem dokąd zawinę

Fontaine-de-Vaucluse, 22 maja 2013

Sonet o godnym niedostatku

tak Norwid jak Savonarola
obaj przegrali finał życia
lecz duchowo wyszli z ukrycia
zwyciężyła ich silna wola

wspominam o tym u Petrarki
bo on jest tutaj najważniejszy
w Fontaine-de-Vaucluse byłby mniejszy
gdyby nie miłość do kwiaciarki

Norwid też wędrował po świecie
za Marią Kalergis daremnie
wciąż strasząc dziurami w budżecie

ale poezja jest silniejsza
od niedostatku choć nikczemnie
ten czy ów jej rolę pomniejsza

Fontaine-de-Vaucluse, 23 maja 2013

Sonet przy jedzeniu pisany

w czasie uroczego pobytu
w Fontaine-de-Vaucluse wielokrotnie
jadaliśmy w domu samotnie
zawsze z nadmiarem apetytu

produkty na targu kupione
wnoszą przyjemność gotowania
aby w radości smakowania
wybierać dania ulubione

Restauracja Philippe podaje
obiady nadzwyczaj wytworne
lecz na co dzień się nie nadaje

bo domowego pitraszenia
nie zastąpią nazwy wyborne
choć posiadają moc kuszenia

Fontaine-de-Vaucluse, 24 maja 2013

Sonet o popielnym pogrzebie

nikt nie wie nawet moja Basia
w którym miejscu są moje prochy
gdyby widziała żalu szlochy
śmiałaby się ze swego Stasia

moje prochy w rzeczywistości
to popiół z moich rękopisów
z rytuałem godnym budrysów
i z cechą tajemnej wartości

w tym dniu chowano moją Matkę
a teraz ja chowam sonety
które kryją życia zagadkę

trzydzieści trzy lata - to ten wiek
co wady zamienił w zalety
i zmienił zupełnie dziejów bieg

Fontaine-de-Vaucluse, 25 maja 2013

» Sonetforbrulo

Soneto pri sonetdetruo

en Fontaine-de-Vaucluse restado
planita estis por detruo
de sonetoj ĉe fonta bruo
per en kameno bruligado

akto pro majesto de morto
kiun oni ne povas ĝeni
enhavoj ŝajnis ĝenon teni
por mortintoj kun puna sorto

se ili jam ne plu aktivas
pamfletoj malaktualiĝis
silentu tiu kiu vivas

kvarmilkvarcentdu da sonetoj
al cindro per fajro ŝanĝiĝis
sterkas tilion sen obĵetoj

Fontaine-de-Vaucluse, la 25an de majo 2013

Soneto pri anomalioj

egaligante la naturon
sur fotoj iamaj kaj nunaj
oni sentas ke fortoj sunaj
ne aŭguras belan futuron

antaŭ du jaroj en la sama
periodo sur la tilioj
bienoj burdoj papilioj
kaj nun malpleno estas drama

laŭ prognozoj ekologiaj
progrese kreskas varmigado
de tero ne ĝia frostado

katastrofoj restas magiaj
ili ne dependas de homoj
ĉu de Dio? ĉu de fantomoj?

Fontaine-de-Vaucluse, la 25an de majo 2013

» Fontaine-de-Vaucluse 1
» Fontaine-de-Vaucluse 2
» Fontaine-de-Vaucluse 3